Interview Mina Mona Leon
Tekst: Lies Van Lierde
Mona Mina Leon (°1994) is geen onbekende in ons huis. Ze groeide onder andere op in Sint-Martens-Bodegem en ging als actrice aan de slag. Ze werd vooral bekend door haar hoofdrol in de VRT-serie 1985 en de Streamz-reeks Holy Sh!t. Op zaterdag 22 november staat ze in de voorstelling Judit zkt van Femke Van der Steen.
Zaterdag 22 november sta jij hier als een van de acteurs op ons podium met de voorstelling Judit zkt van Het nieuwstedelijk. Oorspronkelijk zou Daphne Agten de rol spelen die jij nu zal brengen. Maar door haar te drukke agenda heeft ze moeten afzeggen. Hoe is het om gevraagd te worden om haar te vervangen?
Ik vind het spannend, maar ze zaten op dat moment gelukkig nog niet te ver in het repetitieproces. Het is fijn om helemaal vanaf het begin bij een proces betrokken te zijn, maar dat geeft ook meer stress. Nu moest ik veel tekst leren en was het de bedoeling om dicht bij de tekst te blijven. In films of series mag je de tekst vaak parafraseren en mag je je die meer eigen maken om het dichter bij jezelf te brengen.
Welke rol neem je op in deze voorstelling?
Matthias (Van de brul ) en ik zijn eerder de entiteiten die veel context geven. Hierbij zijn we ook shapeshifters, die soms in de rol kruipen van een personage om dan weer te wisselen met de rol van vertellende entiteit.
Vind je het een groot verschil om te acteren in film of TV-reeksen en theater?
Het gaat in essentie over hetzelfde maar toch is het heel anders, ook de nodige concentratie is heel anders. Ik heb moeite om me te concentreren, daarom sluiten film en TV-reeksen meer aan bij wie ik ben. Dat is heel intens maar het gaat vaak om kortere scènes, je stapt telkens ‘in’ - ‘uit’ . Ik vind het ook wel heel fijn om nog eens theater te spelen. Film is veel meer op het kapitalistisch systeem geënt. Het aantal draaidagen ligt op voorhand vast. Alles is zeer praktisch en moet vooruitgaan, acteurs komen en gaan. Bij theater begin en eindig je samen. Soms staan we in de coulissen bij aanvang van een voorstelling en zeggen we tegen elkaar ‘tot straks’. Dan lijkt het alsof je tussen begin en einde van de voorstelling samen op reis was.
Klopt het als ik zeg: theater geeft je onder elkaar een groter gevoel van verbondenheid en je krijgt een onmiddellijke respons van het publiek?
Ja, bij film mis ik soms wel die reactie van het publiek, zeker bij scènes waar ik best fier over ben. Die komt er wel, maar vaak veel later op een onverwacht moment. Zoals onlangs, toen ik in een Brussels café zat en een meisje me aansprak omdat mijn rol in Holy Shit, waarbij ik een leerkracht speel met Gilles de la Tourette, voor haar heel ondersteunend was.
Met het medium film en reeksen bereik je meer mensen. Bij theater heb je soms een goede en slechte voorstelling. Ik ben zeer perfectionistisch. Bij film kan je een scène al eens opnieuw doen en haalt de monteur de beste versies eruit. Alles is spannend, maar dat zorgt ook voor gedrevenheid. Dominique Vanmalderen zei ooit: “Als je het niet meer spannend vindt, dan moet je ermee stoppen.”
Hoe is het voor jou om mee te spelen in een voorstelling van een gezelschap die zich maatschappelijk engageert? Zij werken voor deze voorstelling met een tekst van Femke Van der Steen, één van de interessantste stemmen van een nieuwe generatie toneelschrijvers, die we hier in Westrand al kennen van haar voorstelling There Never Was a Box waarmee ze hier te gast was?
Femke had een tekst ingestuurd voor een wedstrijd in het kader van het EU-project ‘Future Narratives for Planet Earth’ . Zij had die gewonnen. Het nieuwstedelijk is daarmee aan de slag gegaan. Femke zelf is er weinig bij betrokken geweest, ze heeft het uit handen gegeven.
Wat doet dat thema met jou?
Ik herken me in veel zaken van Judit, maar het thema ‘klimaat’ is iets dat nog meer speelt bij gen Z, dan voor mij. Het vraagstuk van Judit gaat meer over existentiële vragen zoals haar relatie tot de natuur en de vraag of ze hier nog wel kan rondlopen, mag zijn. Ik zit in een andere fase in mijn leven. Mijn vraagstuk richt zich eerder op de vraag ‘Kan ik wel kinderen krijgen, want die zorgen ook voor een zware belasting op de planeet.’ Veel mensen herkennen zich in Judit. Wie zich er niet in herkent zijn de oudere mensen en de babyboomers, terwijl jongere mensen zich veel meer bewust zijn van de urgentie.
Jij hebt ook een link met Dilbeek. Groeide op in Brussel en in Sint-Martens- Bodegem en ging in Dilbeek naar school. Heeft het iets speciaals om hier ook eens in Westrand op de planken te staan?
Ja, ik vind het heel raar, alhoewel ik met het schooltoneel hier ook al eens op de planken stond. Het is thuiskomen en niet thuiskomen. Voor mij heeft Dilbeek nooit als een thuis aangevoeld. Ik ben niet graag naar RC (secundaire school Regina Caeli) gegaan, maar er zijn wel enkele leerkrachten waar ik een warm hart voor heb gehad en dat gevoel heb ik ook gehad naar Dilbeek toe. Als ik tijdens de coronaperiode nog eens naar de bibliotheek in Westrand fietste, besefte ik dat ik helemaal vergeten was hoe fijn die is. Als kind dacht ik dat er krokodillen in de Wolfsputten zaten. Optreden in Westrand voelt wel wat als een thuismatch en ik zal het wel fijn of verrassend vinden om wat mensen te herkennen uit het publiek.
Welke dromen heb je als je nadenkt over je professionele carrière?
Het is bevrijdend dat ik niet kost wat kost een acteur wil zijn. Ik kan voor heel veel zaken gepassioneerd zijn, maar wil wel creatief zijn. In de publieke belangstelling staan maakt me vaak ongemakkelijk. Ik wil graag meebouwen aan positieve zaken maar wil zeker creatief bezig zijn. Schrijven vind ik ook heel leuk of werken achter de schermen zoals regisseur. Ik hoef niet persé zelf in de kijker te lopen. Ik ben ook gevoelig. Hoe ouder ik word, hoe minder ik me bij sommige zaken kan neerleggen. Zo vind ik dat er soms te weinig ruimte is voor het persoonlijk werk van creatieve makers. Nu zijn er zeer veel mensen die zich moeien bij het creatief proces, waardoor meer en meer programma’s op elkaar beginnen te lijken, waarbij er te veel gezocht wordt naar de ideale succesformule. In mijn ogen hangt alles af van een groep creatieve mensen die je bij elkaar brengt en de ruimte en tijd krijgen om iets samen te maken. Ik wil ook op mijn buikgevoel kunnen vertrouwen om te beslissen of ik me er ergens voor wil inzetten. Ik wil me bewust zijn van wiens dromen ik wil waarmaken i.p.v. iets spelen omdat het moet van de zender.
Vanuit een podiumprogrammatie ervaren we ook dat er steeds meer nadruk wordt gelegd op het gegeven dat de inkomsten, de uitgaven meer moeten dekken.
Deze druk is er op veel vlakken, waarbij het belangrijk is om te weten dat de grote, gekende namen ook ooit onbekend en jong waren. Jonge makers moeten blijven kansen krijgen of het zal geleidelijk aan allemaal uitdoven. Het is belangrijk om te beseffen dat dat ook tijd kost. Een mooie boom groeit ook langzaam. Bij Judit zkt was er een maand om te repeteren, voor een stuk van 2 uur. Dat is belachelijk kort. Hoe breng je dan voldoende creatieve invulling? Het risico bestaat dat je dan inboet aan kwaliteit.
Ik zie ook dat mensen totaal over hun eigen grenzen gaan omdat je met gepassioneerde mensen werkt die gedreven zijn en iets goeds willen maken.
Eigen kweek, een project waarbij jonge, nieuwe makers ondersteund werden krijgt ook geen subsidies meer en bestaat dus niet meer.
Influencers is nu het antwoord. Het is niet omdat er een influencer in een serie zit, dat het sowieso wordt opgepakt, het is ook niet perse zo dat dat altijd werkt. Soms worden conclusies te kort door de bocht gemaakt. Series die goed zijn, zullen sowieso opgepikt worden.
Ik vind het belangrijk dat we stilstaan bij waar we mee bezig zijn en dat mensen ook uit hun kot komen en naar live theater of film gaan kijken. Ik vrees dat wanneer na een tijd zou blijken dat er te weinig mensen nog naar theater of film gaan kijken omdat iedereen thuis achter zijn TV zit en daar alles online bestelt we te laat beseffen wat er allemaal verloren gaat. Ik ben daar zelf ook ‘schuldig’ aan... het is namelijk makkelijker en goedkoper om niet naar buiten te gaan.
Wij zijn ons ook zeer bewust van de kracht van samen beleven, samen lachen, samen genieten, samen applaudisseren. Die verbondenheid ervaren wij ook elke keer opnieuw in onze theaterzaal. Daar willen we graag blijven op inzetten. Dankjewel voor dit gesprek.