de Hoe

theatergezelschap

biografie

De KOE maakt spitse, geestige en persoonlijke voorstellingen, wars van alle theatercodes en -conventies, waarin vorm en inhoud niet van elkaar los te denken zijn. Heerlijk filosofische komedies, die daarin geen paradox zien. Met de vinger aan de pols van de tijd, en altijd pogend om de mens een spiegelbeeld voor te schotelen dat tegelijk snijdend eerlijk en diep empathisch is. Schijnbaar apolitiek.

De artistieke kern van (Compagnie) de KOE (1989-2021) bestond uit Peter Van den Eede, Natali Broods, en Willem de Wolf.

Hof van Eede maakt grensverleggende voorstellingen waarin bestaande verhalen herwerkt en vernieuwt worden. Uitdaging en ontroering staat centraal en de interacties met toeschouwers zijn geniaal.

In januari 2022 fuseerden de KOE en Hof van Eede en werden De HOE. De HOE vat een theaterproductie op als het publiek maken van materiaal, en het gesprek over dat materiaal, en dat in diverse vormen en stadia: dat kan dus een voorstelling zijn, maar ook de publieke lezing en bespreking van scènes waarvan de inkt nog nat is, geschrapte scènes die we digitaal aanbieden, gestreamde ‘scripted podcasts’. Een productie van DE HOE is dus een constellatie van uiteenlopende soorten materiaal, eerder dan ‘de voorstelling’.

DE HOE is Ans Van den Eede, Greg Timmermans, Natali Broods, Peter Van den Eede, Wannes Gyselinck, Willem de Wolf, Carine van Bruggen en Mitch Van Landeghem.

DE HOE is Het Onaf Ensemble.

Interviews

Lees hier een interview met Peter Van den Eede uit ons Westrandmagazine mrt-apr-mei-juni 2016

voorstellingen in Westrand en Cc Strombeek

Laurie & Lou - de HOE (26 februari 2025)

Opening Night - de HOE (25 mei 2024)

Opening Night is de eerste grote voorstelling van DE HOE, geschreven door alle schrijvers en gespeeld door alle spelers, over drie generaties heen. Onder invloed van het uitzonderlijke filmwerk van John Cassavetes en het acteerwerk van Gena Rowlands speelt DE HOE de overdaad, maar ook de liefde en de kwetsbaarheid.
Opening Night is een collectieve zoektocht naar een Nieuwe Emotionaliteit in een emotioneel verzadigde samenleving. Flirtend met sentimentaliteit spelen op leven en dood. Spontaan, en toch geregisseerd. Oprecht en tegelijk ook weer niet.

Opening Night is een première die nog gerepeteerd moet worden, een open repetitie die ook een scène is waarin toneelspelers de scène van een open repetitie repeteren. In de wanhopige opvulling van de leemte die ontstaat wanneer een acteur zijn woorden verliest, ondernemen zeven spelers samen een koortsachtige, tragikomische zoektocht naar hoe ze zo waarachtig mogelijk kunnen spelen.

Vechtstuk - de HOE (09 maart 2023)

Bijna 10 jaar na de dialoog waarmee het destijds voor Hof van Eede (nu DE HOE) begon – Waar het met de wereld naartoe gaat, daar gaan wij naartoe – brengt DE HOE opnieuw een dialoog gespeeld door Ans Van den Eede en Greg Timmermans. In die 10 jaar is de wereld wel degelijk ergens naartoe gegaan, en zijn de late twintigers nu late dertigers, bijna veertigers geworden.

VECHTSTUK begint meteen met een knal – een kletterende ruzie tussen een man en een vrouw, een koppel. De verwijten vliegen in het rond, over banale details en onoverkomelijke breekpunten, over het groot- en kleinmenselijke, wanhopig en woedend. Tot het laatste onvertogen woord gevallen is en de strijdende partijen door hun munitie heen zijn.

Dan begint het stuk écht. Want hoe geraak je terug on speaking terms nadat het onzegbare gezegd is? Kan er op de verschroeide aarde nog iets van medemenselijkheid kiemen? Of liefde? Hieronder schuilt een politieke vraag: hoe kunnen mensen die elkaar verbaal mismeesterden terug op verhaal en tot gesprek komen? Hoe raap je de scherven bijeen zonder je te snijden? Want het blijft spannend: een smeulende veenbrand kan bij de minste windstoot weer opflakkeren.

Analoog - de HOE ( 03 november 2022)

Louis Janssens en Willem de Wolf leerden elkaar kennen toen Willem als docent op de toneelschool Louis zijn klas binnen zag komen en even dacht zichzelf te zien als student van 35 jaar geleden. Hij zag dezelfde gretigheid, dezelfde ambitie, dezelfde in bravoure verpakte onzekerheid. Zelfs die hele slungelachtige gestalte met suggestieve haarlok die nonchalant over het voorhoofd hing, was, met wat tegenlicht, bijna Willem.

Andersom herkende Louis zich ook in Willem. Als iets dat je zou kunnen worden, ook al wil je het misschien niet. Als zogenaamd volwassen, ervaren, met in gelatenheid verpakte onzekerheid. Wat zie je eigenlijk, als je jezelf in de ander ziet? Is jezelf in de ander herkennen de basis waarop en waarmee je leert?

De nieuwe man of De man die zijn haar kort liet knippen II - de KOE (1 april 2022)

Eindelijk het vervolg van De man die zijn haar kort liet knippen! De originele productie, geïnspireerd door het boek van Johan Daisne, ging over een man en een vrouw die samenkomen in een restaurant. Het is 2004: Harvey Weinstein is nog een succesvolle producent, de term mansplaining bestaat nog niet, hoesten in de openbare ruimte is nog onschuldig. De man is een schrijver, de vrouw een actrice. Ooit waren ze verliefd, maar de angst om alles kapot te maken stond hun liefde in de weg.

Bijna twee decennia later komen ze elkaar weer tegen, in een wereld waarin niets nog onaantastbaar is. Oude zekerheden wankelen op broze fundamenten. Zullen ze zelf ook aan het wankelen gaan? Worden hun herinneringen gekoesterd, of genadeloos herzien? Is de tijd rijp voor een echte dialoog?

Niet alleen de personages gaan de confrontatie aan: de spelers van de KOE onderzoeken het geheugen van hun gezelschap, gaan in gesprek met hun verleden en hun eigen repertoire.

David of hoe we ons bedacht hebben - de KOE (3 november 2021)

Coproductie: de KOE, De Nwe Tijd & Hof van Eede

Hoe te leven zonder je voor je vijftigste een kogel door je kop te jagen? Dat was het uitgangspunt van een speech voor studenten (‘This is water’) door de Amerikaanse schrijver David Foster Wallace. Drie jaar later, op zijn zesenveertigste, hing hij zich met een tuinslang op in zijn garage.

Met drie gezelschappen – de KOE, De Nwe Tijd en Hof van Eede – maakten ze evenveel voorstellingen over de persoon en het werk van David Foster Wallace. DAVID of hoe we ons bedacht hebben is het eerste deel van dit drieluik.

Het stuk vertrekt vanuit de biografie van David Foster Wallace – verslaving, genialiteit, onzekerheid, depressie, hyperbewustzijn – maar gaat eigenlijk vooral over de vraag hoe je een betekenisvol leven leidt, een leven dat samenhangt, een leven waarin je samenhangt met anderen en met de wereld. Zodat je je vijftigste haalt zonder een kogel door je kop te schieten. Of je, vier jaar voor die deadline, in je garage op te hangen.

In de zomer van 2020 lieten ze een eerste versie van de tekst los op het publiek, in de vorm van een dramatische lezing. Na dit geslaagde proefstuk gingen ze met dit stuk in seizoen 21-22 op tour. In het daaropvolgende seizoen maakten ze FOSTER, een essayistische voorstelling over de essays van David Foster Wallace. Afsluiten deden ze met WALLACE, een fictieve voorstelling over zijn fictie.

The Courage to be disliked - de KOE (12 mei 2021)

In The Courage to be Disliked reist een New Yorkse vrouw tussen twee werelden: de rijkdom en het privilege die haar als een mantel omhullen, en “de andere kant”, de armoedige onderbuik van de stad, die zij observeert en in detail aan ons beschrijft. The Courage to be Disliked is een theatrale monoloog over welwillendheid en zelfbescherming, over idealisme en zelfzucht, over de vanzelfsprekendheid waarmee de wereld zich vormt naar wie het zich kan veroorloven, en wat daarbuiten aan werkelijkheid bestaat. Er is een bewustzijn, maar is dat een stap vooruit? Of een eindstation?

‘Dit is een verhaal dat gaat over voorrechten’
‘Maar het gaat ook over zelfinzicht denk ik’
‘Over macht én kwetsbaarheid’
‘Over de wil het goede te doen’
‘Over vurig gewenste zelfopoffering’
‘maar ook over de noodzakelijke bescherming’
‘De zelfbescherming’

Seks(e)(n) - de KOE (12 september 2020)

Hoe vergaat het twee koppels in een tijd waarin we de natuur niet langer de schuld kunnen geven aan alles waarvan we altijd dachten dat het nu eenmaal onze natuur was: onze driften, onze verlangens? Weer catastrofaal? Of catastrofaler?

In 1809 schreef Goethe zijn Die Wahlverwandtschaften. Vier personages - het echtpaar Eduard en Charlotte, een vriend van Eduard, en Charlotte’s nichtje Ottilie - plant hij neer op een landgoed, en hij observeert hun reacties. Volgen zij hun driften, hun passies, de zogenaamde natuurwetten? Of zijn hun beslissingen rationeel, hebben ze een vrije wil? Een soort negentiende-eeuwse Temptation Island dus. Het einde was toen overigens al catastrofaal.

de KOE en theatermaakster Lineke Rijxman van mugmetdegoudentand begonnen aan een nieuw experiment: samen schreven ze een nieuwe Wahlverwandtschaften, maar dit keer anno 2019. Opnieuw twee vrouwen, twee mannen, een landgoed. Maar een onvergelijkbaar klimaat.

De Nijl is in Caïro aangekomen - de KOE (30 juni 2020)

Twee broers wagen zich wederom op het strijdveld van het salon. Vanachter hun kamerjas praten ze de stilte vol. Bloedverwanten vastgeklonken in een ratelende folie à deux. Met zoveel verbaal geweld kan het niet anders of de humor ontsnapt door kieren en gaten. Maar soms leiden woorden ook naar onbekende einders, en geven tere stukjes mens zich haast onmerkbaar bloot.

De KOE dook diep in de archieven tot in 1998. Peter Van den Eede en Willem de Wolf trokken deze tekst uit 1998 de 21ste eeuw in en zochten uit hoe eminente filosofen - plus enkele nieuwe spelers - verlichting kunnen bieden in tijden van mindfulness en dokter Google. Het is een hilarische en diepmenselijke commentaar op de filosofie, het theater en het leven. Stoutmoedig herlezen en herwerkt, naar teksten van Schopenhauer, Montaigne, Pascal en Thomas Bernhardt.

The big drop-out - Hof van Eede (23/10/2019)

Er is iets fascinerends aan mensen die ‘eruit’ stappen, die ‘ermee’ stoppen. De rat die ontsnapt uit de ratrace, de dromers die hutten bouwen in het bos, de schrijvers die zichzelf in de kantlijn plaatsen. Het zijn verzakers. Wij houden van dat woord, ‘verzaken’: het maakt van iets-niet-doen een daad, tragisch én heroïsch.

Het is namelijk buitengewoon moeilijk om niets te doen, in een wereld die teert op hyperactiviteit, waarin je ‘elke kans moet grijpen’, op elke rijdende trein moet springen, en even snel moet trachten te rennen als de wereld voort dendert.

Stilstaan in de stroom vergt het vermogen om weerstand te leveren, tegendruk uit te oefenen. Stilstand kan een vorm van opstand zijn. Of is dat slechts het romantische verhaal dat we onszelf vertellen, om onszelf te behoeden voor daadkracht?

In ‘The Big Drop-Out’ stellen we ons de vraag waarom die droom zo verleidelijk is: de hut in het woud, het verlangen naar een eiland, naar afzondering, ver weg van de drukte, de moderniteit en de menigte. Is stoppen een zwaktebod of een verzetsdaad?

En wat als een groep toneelspelers beslist heeft om geen toneel meer te spelen. Wat als ze dat ideaal van het verborgen leven op het toneel – in de schijnwerpers – in praktijk probeert te brengen? En welke omwegen vindt de niet-meer-spelende mens om toch tot spel te komen?

Achter/Af - de KOE (13 mei 2019)

ACHTER/AF was de afsluiter van een seizoen van terugblikken op 30 jaar de KOE. Ze keken niet alleen terug op zichzelf, maar ook op het terugkijken zelf. Het was de voorstelling na de voorstelling. Een stuk over opluchting en voldane vermoeidheid, maar ook over zelfhaat en gemiste kansen. Een stuk over nachtelijke ritten terug naar huis, heen en weer geslingerd tussen “waarvoor doe ik dit eigenlijk?” en “hiervoor doe ik het dus”. Een stuk tussen dronken uitgelatenheid en beschaamde stilte.

Het was een volle, gezellige avond, uitbundig en intiem als een nachtclub vlak voor sluitingstijd, met genode en ongenode gasten, gewenste en ongewenste intimiteiten, een boekpresentatie aan het begin van KOE DOET BOEK!, Een boek dat de vraag stelt hoe de KOE een boek zou maken, en krokodillentranen aan het einde. Een avond vol herinneringen en hernemingen, vol confessies en conferences, vol oude liefdes, liederen, plannen en oud zeer. Met daar doorheen het steeds omslachtigere relaas van wat we al die jaren eigenlijk bedoelden.

ACHTER/AF was een permanente toegift en ze geven alleen maar toe.

KOE DOET BOEK verscheen op 7 mei bij uitgeverij Hannibal

Who's afraid of Virginia Woolf - de KOE (14 februari 2019)

Het toneel is donker. Gestommel aan de voordeur. We horen Martha's gelach. De deur gaat open. De lichten worden aangestoken. Martha komt binnen, gevolgd door George.

Na een faculteitsfeestje belanden Nick, een ambitieuze jonge hoogleraar, en Honey op het appartement van de oudere professor en zijn vrouw. Eerst zijn zij, net als het publiek, slechts toeschouwers, maar langzaamaan worden ze meegesleurd in de wrede mentale spelletjes die het koppel met elkaar speelt, verdwaald ergens op de schemerige grens tussen fictie en realiteit.

In 2005 bracht de KOE voor het eerst Who’s Afraid of Virginia Woolf, naar Edward Albee’s klassieker uit 1962. In 2019 werd het hernomen in teken van hun 30-jarige jubileum en wegens succes. Albee’s tekst is nog steeds even relevant en de bewerking van de KOE blijft een mijlpaal in hun carrière.

Krenz, de gedoodverfde opvolger - de KOE (21 november 2018)

Meeslepende monoloog van Willem de Wolf over de ambities, de loyaliteitsproblemen en de frustraties van 'de tweede man’. Willem de Wolf schreef deze tekst in 2011, niet lang na zijn aantreden als kernlid van de KOE. In het kader van het 30-jarige jubileum van de KOE! werd de voorstelling hernomen.

In zijn monoloog verbindt Willem de Wolf zijn eigen jeugd met die van Egon Krenz, de kortstondige politieke leider van de DDR ten tijde van de val van de muur. Krenz werd al op 36-jarige leeftijd door zijn politieke opvoeder Erich Honecker tot opvolger benoemd. Vervolgens had hij 17 jaar te wachten en zijn gedrag onbesproken te houden. Als Krenz uiteindelijk, na veel innerlijke strijd, zijn ideologische vader afzet en aan de macht komt, wordt hij al na anderhalve maand zelf weer afgezet. Daarna staat hij als een van de weinigen terecht voor de misdaden van het voormalige regime en belandt hij in de gevangenis.

Voor de Wolf belichaamt Krenz een leven dat er maar niet uit wil zien als dat je dacht dat het er bij je voorganger uitzag. Nooit zo licht, zo comfortabel, zo klaar, zo gearriveerd. Een leven ook, waarin je altijd stond te wachten op het startschot. Dat uiteindelijk ook klonk. Om je neer te schieten…

Salon Secret - ARSENAAL/LAZARUS, Hof van Eede en Kopergietery ( 02/05/2018)

Vijf gelijkgestemde zielen komen in het geheim samen met een nogal ambitieus plan: de wereld veranderen. Want het gaat de verkeerde kant uit met onze maatschappij en zij moéten er iets aan doen. Samen.

Elke avond warmen ze zich op aan de steekvlammen van hun ideeën.
Elke avond, in een verlaten salon, maken ze elkaars hoofd gek met de wildste plannen, schrijven ze manifesten, voeren ze vurige betogen en roepen ze revoluties uit.
Hun verlangen naar daadkracht wordt zo onnoemelijk groot dat ze plots niet meer terug kunnen: het vuur slaat in de pan, de pan vliegt van het vuur, het vuur zit aan de lont, de lont hangt aan het kruitvat. Durven ze doen wat ze zeggen? Menen ze wat ze doen? En willen ze wel wat ze menen?

Salon Secret is een voorstelling die jongeren (en iets ouderen) wil aanzetten om anders te kijken naar de wereld waarin we leven. En daar ook naar te handelen. Want de toekomst, die is gisteren al begonnen…

HelloGoodbye - de KOE (14 februari 2018)

De Koe is nog niet klaar met het midden. Daar waar in Beckett Boulevard het midden werd gezocht, proberen ze dit in HelloGoodbye juist te ontlopen. Ze zoomen deze keer in op het aankomen en vertrekken van mensen.

Dit stuk wordt opgebouwd met aankomst- en vertrekscènes uit Russische en westerse literatuur aangevuld met eigen teksten. Zeven acteurs laten in een symbiose van ontvangst – en afscheidsceremoniën 35 personages opkomen en afgaan. Want niemand blijft.

"Een komedie zonder midden, waarin vertrekkende mensen aankomen en aankomende mensen vertrekken."

Vanish Beach - Hof van Eede (12/04/2017)

Een uitstapje naar Venice Beach, California, 1942. Met opgestroopte broekspijpen, in stijve driedelige burgerpakken zitten ze op het strand. Wat onwennig, wat te warm, wat te Europees, scheefgezakt in hun Amerikaanse strandstoel. Grote Europese cultuurdragers op de vlucht voor het nazisme. Onder hen Thomas Mann, Alma Mahler en Arnold Schönberg – de uitvinder van de atonale muziek, liefhebber van Bach en Brahms.

Vanish Beach gaat over heimwee en ballingschap, over het belang van herinneringen – al dan niet fictieve – als dat het enige is wat nog rest van je thuisland. De diepte en de zwaarte van het Europese verleden schuren tegen de oppervlakte en de vluchtigheid van het Amerikaanse consumerism. Welke existentiële troost vonden ze, en valt er ook nu nog te vinden in dat steeds meer mythische thuisland, Europa?

Hof van Eede is een makerscollectief dat eigen teksten schrijft, ensceneert en speelt in nauwe dialoog met de acteurs-makers met wie het werkt. Ze vinden inspiratie in de boeken die ze lezen en gebruiken de kronkelende omwegen van taal om het uiteindelijk te kunnen hebben over echte, menselijke emoties.

WITROODZWART: De wederopbouw van het Westen - de KOE (1 april 2017)

De Grande Finale van hun even grootse als lichtvoetige geschiedenis van Het Westen. Het Westen? Het Atlantische Westen? Het Avondland? In ieder geval het Westen, waarin en waarmee wij zijn opgegroeid. Het Westen zoals het ons tot westerling heeft gemaakt. Een onschuldige, maagdelijke, wellustige, voluptueuze, decadente, apocalyptische driehoeksverhouding waarin we al onze hoop situeren.

In Wit keken de spelers terug op de wereld van hun jeugd, vol persoonlijke en maatschappelijke idealen. In Rood stond het stormachtige maar vluchtige leven van Elisabeth Taylor model voor de moderne westerse levenshouding. Zwart richtte zich op de hoopvolle culturele wedergeboorte van de rennaissance. Nu vervlechten de spelers de delen nog eenmaal tot een vrolijk meanderende stroom vol persoonlijke herinneringen, politieke anekdotes, historische gebeurtenissen en onverwachte filosofische inzichten.

The Beckett Boulevard - de KOE (24 maart 2016)

We stellen ons voor dat het alledaags begint. Met een actrice (Natali Broods), die haar spelende leven beu is en op de oprichting van een politieke partij zint. Waarom niet?

En waarom zou de eerste scène zich niet afspelen in restaurant Ostend Queen op de bovenste verdieping van het Kursaal in Oostende, waar zij in een gesprek met haar ex-man (Willem de Wolf) haar plannen uit de doeken doet. En waarom zou zich na verloop van tijd niet een ober (Peter Van den Eede) bij hen voegen?

En waarom zou de politica in spe niet op de uitnodiging van deze ober ingaan om nog even naar beneden, naar het casino te gaan? Zodat het stuk (en de politica) meteen kan vervreemden, meteen mee kan afdalen, en zich kan laten verleiden om nobele overtuigingen met lust, hebzucht, hoogmoed en faalangst te vermengen?

Natali zoekt zoals gezegd het midden. Maar ook Willem en Peter zoeken het midden. Het midden, dat door iedereen wordt gezocht, maar dat inmiddels al even hard - samen met iedereen - verdwijnt.

Beckett Boulevard, een stuk waarvan we weten dat het begint maar niet waar het eindigt.
A badly made play.

Paradis - Hof van Eede (23/01/2016)

Componist Thomas Smetryns koopt online een oude foto van een jonge danseres. Even later valt er een volledig fotoboek in de brievenbus; een leven in puzzelvorm. Een villa met bloemen in de Provence, 'Bienvenue dans le paradis'. Oudere man met jongere vrouw en zoontje tussen de bloemen. Een vleugje harp uit het open raam Gevolgd door postkaarten van man uit sanatorium naar vrouw excuses, liefdesverdriet, verwijten, die alleen achterblijft met zoontje in de villa. Donkere pianoklanken, dreigend onheil Zoontje op de fiets. Stilte Politiefoto's, haastig ingekleefd: een steen op de weg, een jongensfiets en een bromfiets, jongensjas tussen het spatbord gedraaid. En een overlijdensbericht: de zoon is gestorven. Zestien jaar. Paukeslag, treurige langgerekte vioolnoot.

Hof van Eede, het jonge theatercollectief rond de zussen Ans en Louise Van den Eede en Wannes Gyselinck, onderneemt samen met componist Thomas Smetryns en Ensemble Besides een oefening in empathie, op het slappe koord tussen sereniteit en sentimentaliteit, tussen het alledaags tragische en het onbedoeld komische, empathie en vervreemding, tussen het documentaire en het fictieve, tussen waarheid en waarachtigheid. Geen opera, geen zingende personages, wel muziek als strategie om emoties te sturen, te manipuleren, of in de weg te zitten. Want hoeveel soundtrack verdraagt het ware leven?